Wybrane aspekty historii oświetlenia – Początki

Historia oświetlenia sięga odległych czasów i zaczyna się około trzysta tysięcy lat temu od wykorzystania ognia. Ogień jako naturalne źródło światła towarzyszył ludziom przez kolejne tysiące lat. Udoskonalenia polegały na zmianie formy jego utrzymania i sposobu przemieszczania. Towarzyszy nam do dzisiaj.

Historia oświetlenia zaczyna się od ognia

ognisko

Najstarszym źródłem światła sztucznego było ognisko.

Następnie pojawiło się łuczywo (kawałek smolnego drewna) i jego ulepszona forma – pochodnia (łuczywo z jednym końcem owiniętym włóknami lnianymi, bawełnianymi lub szmatami nasyconymi olejem, smołą, ropą naft.), którą już w czasach starożytnych stosowano do oświetlania sal zamkowych (np. w Syrii w VI w. p.n.e.). Bardzo wcześnie były w użyciu lampy olejne, początkowo, bo już od ok. X w. p.n.e. w Egipcie – w postaci kaganków. Świece znali Etruskowie w II tysiącleciu p.n.e., a od IV w. p.n.e. Chińczycy, później Europejczycy – najpierw woskowe, od X w. tańsze i gorsze łojowe.

Wyraźny postęp w technice oświetlania nastąpił w końcu XVIII w. wraz z udoskonaleniem lampy olejnej (wynalezienie palnika Arganda) oraz z początkiem rozpowszechniania się lamp gazowych. Od 1820 zaczęto stosować świece stearynowe, później (od 1860) azerynowe i parafinowe. W 1853 wynaleziono lampę naftową (J. Łukasiewicz). Również w połowie tego wieku zaczęto do oświetlenia stosować lampy łukowe.

Kalendarium historii oświetlenia

ok. 300 000 lat p.n.e. Chiny – użycie ognia.
ok. 100 000 lat p.n.e. Eurazja, Afryka – umiejętność rozniecania ognia.
ok. 3 tysiące lat p. n. e. Pojawienie się pierwszych pieców kryjących ognisko.
2 tysiące lat p. n. e. Zastosowanie do rozniecania ognia krzesiwa.
ok. 940r. n.e. Chiny – soczewka.
969r. n.e. Chiny – sztuczne ognie.
1752r. USA – piorunochron.
1805r. Francja – T.F.K. Chancel wyprodukował pierwsze zapałki. Składały się z chloranu potasowego, siarki, cukru, gumy arabskiej i barwnika, przez co były niebezpieczne. Ich produkcji zaniechano.
1853r. Polska – lampa naftowa.
1855r. Szwecja – Zostały wyprodukowane zapałki z czerwonej alotropowej odmiany
fosforu. Takie zapałki stosuje się do dziś.
1879r. USA – żarówka.
1960r. USA – laser.

 

Opracowanie: Martyna Nawrocka, Magda Abramczyk, Ilona Bąkowska, Magda Lau

Monika Autor

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *