Wybrane aspekty historii oświetlenia – Żarówka

Wynalezienie żarówki zmieniło życie wielu ludzi na wiele lat. Żarówka – zwykły przedmiot codziennego użytku przez wiele lat oświetlała domy, fabryki, biura, ulice. Trudno wręcz wyobrazić sobie jak wyglądałby świat bez tego wynalazku. Poznaj więc jej historię oświetlenia – historię żarówki.

Żarnik - włókno wolframowe w żarówce

Rodzaje i budowa żarówki

ŻARÓWKA jest to lampa, w której światło jest wytwarzane przez ciało rozgrzane do stanu żarzenia wskutek przepływu przez nie prądu elektrycznego. Częścią żarówki wytwarzającą światło jest żarnik, czyli zazwyczaj włókno wolframowe, proste lub różnie zwinięte (tak zwana skrętka). Żarówki mogą być:

  • próżniowe (gdy żarnik umieszczony jest w odpowietrzonej bańce),
  • gazowane (gdy bańka jest wypełniona gazem obojętnym),
  • halogenowe (gdy oprócz gazu obojętnego znajduje się w bańce domieszka halogenu).

Rozróżnia się różne typy żarówek w zależności od kształtu bańki: głównego szeregu, rurkowa, świecówka, i rodzaju szkła: przezroczysta, matowa, mleczna, opalizowana, zwierciadlana itp. Wykonuje się żarówki o różnej mocy – od kilku watów do kilku tysięcy watów. Skuteczność świetlna żarówki będących w powszechnym użyciu zawiera się w granicach od ok. 8 do ok. 28 lm/W; temperatura żarników wynosi odpowiednio od ok. 2500 do ok. 3250 K, trwałość – 1000 h. Przy zasilaniu prądem przemiennym żarówki charakteryzują się małym tętnieniem światła, są traktowane jako źródło światła o bardzo dobrym oddawaniu barw.

Historia oświetlenia – historia żarówki

Pierwsze użyteczne żarówki z żarnikiem węglowym zbudowali, niezależnie od siebie, J.W. Swan (1878) i Th.A. Edison (1879; w noc sylwestrową tegoż roku Edison iluminował już Menlo Park przy użyciu 800 żarówek); ok. 1890 A.N. Łodygin zbudował żarówkę z żarnikiem metalowym, stosując do tego celu wolfram. Nowoczesną żarówkę wypełnioną argonem z drucikiem wolframowym zwiniętym w skrętkę skonstruował 1913 I. Langmuir. W 1959 Zubler i Mosby skonstruowali pierwszą żarówkę halogenową (z domieszką jodu).

EDISON THOMAS ALVA (1847-1931), wynalazca amerykański, samouk, twórca wynalazków z wielu dziedzin (ponad 1000 patentów); od 1927 członek Narodowej Akademii Nauk w Waszyngtonie. Edison udoskonalił telefon Bella, stosując cewkę indukcyjną i mikrofon węglowy. W 1877 wynalazł fonograf, 1879 – żarówkę elektryczną; 1881-82 zbudował w Nowym Jorku pierwszą w świecie elektrownię do publicznego użytku, 1883 odkrył emisję termoelektronową; 1891-1900 pracował nad udoskonaleniem magnetycznej metody wzbogacania rud żelaza; 1904 zbudował akumulator zasadowy niklowo-żelazowy; zorganizował pierwszy w świecie instytut badań naukowo-technicznych (w Menlo Park); był właścicielem wielu przedsiębiorstw w Ameryce Pn. i Europie.

Edison i współpracownicy
Edison wraz ze współpracownikami

pierwsza żarówka
Pierwsza żarówka

Opracowanie: Martyna Nawrocka, Magda Abramczyk, Ilona Bąkowska, Magda Lau

Więcej na pl.wikipedia.org/wiki/Żarówka

Monika Autor

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *